Editorial: Παιχνίδια που όρισαν τις γενιές ή κονσόλες τους

Πότε καταλαβαίνεις ότι όντως άλλαξε κάτι σημαντικό στις κονσόλες, αλλά ίσως και στο gaming πιο γενικά; Όταν παίξεις ένα από τα ακόλουθα παιχνίδια!

Κάθε φορά που κυκλοφορεί μια καινούρια γενιά κονσολών, υπάρχει ένας τίτλος που σε κάνει να σκέφτεσαι “εδώ είμαστε, η απόδειξη της αναβάθμισης”. Αυτό, για εσένα, ίσως σημαίνει γραφικά, ίσως σημαίνει απόδοση, ίσως σημαίνει δυνατότητες, ίσως και καινούριες λειτουργίες. Μπορεί και όλα μαζί! Ή μπορεί τίποτα από αυτά! Πάντως, το σίγουρο είναι ότι όλοι έχουμε παίξει ένα τέτοιο παιχνίδι, και σ’ αυτό το άρθρο θα δούμε μια λίστα που, προσωπικά, με έκαναν να καταλάβω ότι τα πράγματα άλλαξαν. Και οι αλλαγές ίσως να μην ήταν άμεσα ορατές, αλλά να επηρέασαν το gaming και σε μεγαλύτερο βαθμό, βλέποντας τα αποτελέσματα ακόμα και σήμερα. Ξεκινάμε!

Σημείωση: παραλείπω την πρώτη και δεύτερη γενιά, διότι δεν έχω μεγάλη πείρα με πολλούς τίτλους της εποχής, αντίθετα με τις υπόλοιπες. Σε μελλοντικό άρθρο, ίσως προσθέσω κι εκείνες!

Sega-Master-System-Set

Τρίτη γενιά (NES, Sega Master System, Atari 7800)

The Legend of Zelda (Nintendo Entertainment System)

Από που να αρχίσω; Μια τεράστια περιπέτεια, με όμορφα γραφικά και έναν απέραντο χάρτη. Σε κάθε γωνιά κρυμμένο ένα μυστικό, ενώ ο κόσμος της Hyrule έσφυζε με ιστορία. Όταν έπαιξα το The Legend of Zelda για πρώτη φορά, δεν μπορούσα να ξεκολλήσω! Η ποικιλία των αντικειμένων που προσέφερε με την πρόοδό σου είχαν άμεση συνεργασία με το περιβάλλον και έξυπνους γρίφους, οπότε δεν μιλάμε απλά για ένα adventure παιχνίδι, αλλά για μια ξεχωριστή εμπειρία που με κάνει να αναρωτιέμαι ακόμη και σήμερα πώς κατάφερε να χωρέσει σε μια μικρή κασέτα και τεχνολογία 8-bit. Μου έδωσε μια βάση για το τί μπορώ να περιμένω από τα παιχνίδια αργότερα στη ζωή μου (ήμουν περίπου 5 χρονών) και μια ιδέα για τις δυνατότητες των μετέπειτα κονσολών.

Sonic the Hedgehog 2 (Sega Master System)

Το παιχνίδι που με γνώρισε στο gaming έτυχε να κυκλοφορήσει μια μέρα μετά την γέννησή μου. Η οικογένειά μου — ευτυχώς, να τονίσω — ποτέ δεν ήταν ξένη με τα video games, οπότε γεννήθηκα και το Master System ήδη υπήρχε στο σπίτι μας. Όταν μεγάλωσα λίγο, άρχισα να παίζω το Sonic, αλλά δεν καταλάβαινα και πολλά. Όμως, θυμάμαι πως ήταν το παιχνίδι που έπαιζα και ξαναέπαιζα ασταμάτητα χωρίς ποτέ να με κουράζει. Όταν έμαθα τo concept των αριθμών, ξαναγύρισα στο Sonic προσπαθώντας να κάνω τα καλύτερα ρεκόρ. Πλέον, αρκετά χρόνια αργότερα, εκτιμώ ακόμα περισσότερο το παιχνίδι. Προσέφερε γρήγορη δράση και platforming, όντας το άλλο άκρο από τον αγαπητό μας Mario. Το παραμικρό λάθος μπορούσε να σου κοστίσει την τέλεια κούρσα μιας ολόκληρης πίστας, και προσέθετε μια δόση αδρεναλίνης στο μείγμα. 21 χρόνια μετά (16 Οκτωβρίου κυκλοφόρησε, δεν κλείσαμε τα 22 ακόμα!) παραμένει εκπληκτικό και εθιστικό, όσο και διασκεδαστικό. Μετέφρασε τον εθισμό και το ρίσκο του arcade σε παιχνίδι σπιτικής κονσόλας, δίνοντας κάτι διαφορετικό από τα αμέτρητα, αργά platformers.

snes-genesis

Τέταρτη γενιά (Sega Mega Drive, Super Nintendo Entertainment System, TurboGrafx-16, Neo Geo AES)

Mortal Kombat (Sega Mega Drive)

“FINISH HIM”! Αυτή η φράση αντηχεί ακόμα στ’ αυτιά μου, καθώς έχει συνδεθεί με την πρώτη φορά που είδα τόση βία σε παιχνίδι. Bonus πόντοι στο παιχνίδι γιατί ήμουν κάτω από 8 και δεν μεγάλωσα για να γίνω δολοφόνος, όπως λένε τα MME. Η μεταφορά του από τα arcades στις σπιτικές μας κονσόλες δεν μας έφερε μόνο ένα σοβαρό fighting παιχνίδι, αλλά και μια νέα εποχή για τα video games. Το Mortal Kombat ήταν το παιχνίδι για το οποίο δημιουργήθηκε το σύστημα ταξινόμησης του ESRB! Τι σήμαινε αυτό για τους gamers; Πλέον, δεν θα είχαμε μόνο platformers και άκακα beat ’em ups στις οθόνες μας. Μπορούσαμε να έχουμε και πιο “επικίνδυνα” θέματα στα παιχνίδια μας, όπως βία, ναρκωτικά και βωμολοχίες. Φυσικά, δεν επικροτώ την παρουσία τους όχι μόνο στα παιχνίδια αλλά γενικότερα στον κόσμο. Αλλά το ότι τα παιχνίδια είχαν πλέον αναγνωριστεί ως μέσο διασκέδασης τόσο για παιδιά όσο και για ενήλικες, άνοιγε κάθε είδους ορίζοντα για μελλοντικά παιχνίδια. Θα είχαμε διαμάντια όπως το Splatterhouse και το Doom (Mega Drive και SNES, αντίστοιχα, για παράδειγμα) στις κονσόλες μας αν δεν γινόταν αυτό, κάποτε;

Star Fox/Starwing (Super Nintendo Entertainment System)

Όχι αγαπητέ Nintendάκια, δε θα δεις κανένα Mario και κανένα Zelda εδώ. Δικαιωματικά, η θέση πάει στο Star Fox (Starwing στην Ευρώπη, λόγω απίστευτου προβλήματος με δικαιώματα). Η Nintendo, θέλοντας να εντυπωσιάσει τον κόσμο και να επιδείξει τις δυνατότητες του τρομερού τσιπ γραφικών Super FX που “φορούσε” η κονσόλα της, ξεκίνησε δουλειά σε ένα tech demo που αργότερα έγινε παιχνίδι. Η Argonaut Games ήταν ο αρχιτέκτονας όχι μόνο του τσιπ, αλλά και του πρώτου παιχνιδιού που το χρησιμοποίησε, το Star Fox. Δημιουργώντας ψευδό-τρισδιάστατα γραφικά, όσοι δεν είχαν ασχοληθεί με arcades και τους ελάχιστους 3D τίτλους όπως το Virtua Racing της Sega ή το Winning Run της Namco, είχαν την ευκαιρία να πάρουν μια γεύση από το μέλλον του gaming. Να μιλήσω για τρισδιάστατα γραφικά έκτοτε; Νομίζω περιττό.

ps-n64-saturn

Πέμπτη γενιά (Sony PlayStation, Nintendo 64, Sega Saturn, Atari Jaguar, Panasonic 3DO)

Pokemon Stadium (Nintendo 64)

“Μα τι κάνεις, έχεις το πρώτο μοντέρνο FPS, το GoldenEye 007 και το πρώτο παιχνίδι με δόνηση, το Star Fox 64, γιατί βάζεις το Stadium;” ακούω μερικούς να λένε. Ανορθόδοξη επιλογή; Αφήστε με να εξηγήσω. Όταν παίζαμε τις πρώτες κασέτες Pokemon στα GameBoy μας και βλέπαμε την άνοδο των 3D γραφικών στις κονσόλες, σκεφτόμασταν πώς θα ήταν να βλέπαμε και τα σκληρά εκπαιδευμένα μας Pokemon σε ίδια μορφή. Την απάντηση έδωσε το Pokemon Stadium, που επέτρεψε την μεταφορά από κασέτα σε N64 και οθόνη με έναν απλό αντάπτορα. Οι μάχες πλέον σε τρισδιάστατο περιβάλλον, η λεπτομέρεια τεράστια, και η περιέργειά μας για το μέλλον ατέλειωτη. Σήμερα, με εφαρμογές όπως το Remote Play στα PSP και PlayStation Vita, και τις ατέλειωτες Companion εφαρμογές ή λειτουργίες streaming μέχρι και σε κινητά, νομίζω πως η ιδέα αυτή έχει εξελιχθεί αφάνταστα. Το πιο κοντινό στην τότε εφαρμογή της, ίσως είναι το Cross-Save του PlayStation, που επιτρέπει να μεταφέρεις το ίδιο save μεταξύ Vita και PS3/PS4 εκδόσεων. Μην ξεχνάτε, και στο Nintendo 64 μπορούσαμε να παίζουμε τις GameBoy κασέτες μας σε μεγάλη οθόνη!

NiGHTS Into Dreams… (Sega Saturn)

Την εποχή που όλοι πάσχιζαν να φτιάξουν ένα καλό 3D platformer, η Sega μας δίνει το NiGHTS Into Dreams, ένα απίθανο platformer με τρισδιάστατα γραφικά και μια μίξη 2D και 3D gameplay. Αυτή η ένωση δύο διαφορετικών τρόπων παιχνιδιού καταφέρνει να δώσει την ψευδαίσθηση της πτήσης στον παίχτη, κάτι που με τα λόγια δεν μπορώ να περιγράψω τόσο απλά. Όταν κυκλοφόρησε το 1996 ήταν ο best-selling τίτλος του Saturn. Η προσέγγισή του σε διαφορετικούς τρόπους παιχνιδιού ήταν αυτό που το έκανε ξεχωριστό, και ίσως βοήθησε στο να έχουμε περισσότερα cross-genre παιχνίδια όπως το Nier. Έδειξε επίσης πως τα 2D platformers όχι απλώς δεν είχαν πεθάνει, αλλά ότι είχαν πολύ μεγάλη ζωή μέσα τους, αρκεί να είχες την φαντασία να την αξιοποιήσεις αντί να στραφείς στην 3D λύση. Ακόμη και σήμερα, η αγορά πλημμυρίζεται από 2D platformers με κάτι επιπλέον που τα ξεχωρίζει από τη μάζα.

Gran Turismo (PlayStation)

Το παιχνίδι με τις περισσότερες πωλήσεις (10.85 εκ. ως το 2013) στο PlayStation είναι ένα μικρό θαύμα για τη βιομηχανία. Ίσως υπερβάλλω λίγο, αλλά είναι το παιχνίδι που με έβαλε για τα καλά στην νοοτροπία του να οδηγείς με συνείδηση προς το πώς διαχειρίζεσαι το αυτοκίνητο, πώς να το συντηρείς και άλλα. Ξεκίνησε ως ιδέα το 1992 και υλοποιήθηκε το 1997, δυο μέρες πριν τα Χριστούγεννα, και παραμένει ένα από τα καλύτερα παιχνίδια εξομοίωσης οδήγησης. Απίστευτα λεπτομερή γραφικά και τεχνική απόδοση, ήχοι που σε “έβαζαν” στο κάθισμα του οδηγού, και μια τεράστια γκάμα αυτοκινήτων με το καθένα να έχει τον δικό του “χαρακτήρα”. Μακριά από τα arcade racing παιχνίδια όπως το Need for Speed (που επίσης έκανε πάταγο), στο Gran Turismo οφείλονται πρόσφατα διαμάντια όπως τα Forza και το άκρως ενδιαφέρον Project CARS. Ήταν ότι πιο ρεαλιστικό έχει υπάρξει, και η σειρά προσπαθεί να μείνει σ’ αυτό.

ps2-dc-gc-xb

Έκτη γενιά (Sony PlayStation 2, Nintendo GameCube, Sega Dreamcast, Microsoft Xbox)

Shenmue (Dreamcast)

Ξεκινάμε με την κονσόλα που κυκλοφόρησε 1998 κι αρνείται να πεθάνει εν έτη 2014 — το επερχόμενο Pier Solar θα κυκλοφορήσει ακόμα και για Dreamcast. Δεν θα μπορούσα να διαλέξω άλλο τίτλο από το Shenmue, που έχει κερδίσει τον σεβασμό πολλών, είτε κατασκευαστών είτε παιχτών. Με τεράστιες προσδοκίες, η Sega δημιούργησε ένα παιχνίδι που δημιούργησε ένα ολόκληρο είδος. Ο Yu Suzuki, δημιουργός του, καταχώρησε το Shenmue στο είδος “FREE (Full Reactive Eyes Entertainment“, καθώς ήταν το μοναδικό που μπορούσε να χαρακτηρίσει τα επίπεδα ελευθερίας που έδινε. Μιλάμε για ένα παιχνίδι που περιείχε κύκλους μέρας-νύχτας, δυναμικά εναλλασσόμενο καιρό (για πρώτη φορά στην ιστορία), ασήμαντους χαρακτήρες με καθημερινό πρόγραμμα (όπως στη ζωή) και ξεχωριστή φωνή ο καθένας, μαγαζιά, μια πληθώρα αντικειμένων για χρήση, και την δημιουργία των quick-time events που υπάρχουν παντού πλέον. Όλα αυτά, τότε ήταν ανήκουστα. Αν έπαιζες το Shenmue μετά από, ας πούμε, ακόμα και το πρωτοποριακό Grand Theft Auto III στην ίδια γενιά κονσολών, είναι σίγουρο πως θα έβλεπες τις κονσόλες με άλλο μάτι. Είναι ίσως το μοναδικό παιχνίδι σε αυτή τη λίστα που τόλμησε τόσα πολλά και τα πέτυχε.

Metroid Prime (GameCube)

Όσοι μεγάλωσαν με την Samus πρώτα δύο συστήματα ψυχαγωγίας της Nintendo, σίγουρα έμειναν έκπληκτοι με την αλλαγή εδώ. Από δισδιάστατο παιχνίδι με έναν τεράστιο χάρτη, το Metroid πλέον ήταν παιχνίδι βολών πρώτου προσώπου, κι ένα από τα καλύτερα στη γενιά του — κάτι που σημαίνει πολλά, όπως θα δούμε πιο κάτω. Η αλλαγή δεν έγινε απλώς για να γίνει, όμως, καθώς η Retro Studios παρουσίασε πολλά νέα πράγματα. Πρώτα απ’ όλα, όπως και λίγα παιχνίδια πριν το Prime (π.χ. Half-Life κ.ά.), μας έδειξε πως μια καλογραμμένη ιστορία έχει θέση στον χώρο των FPS. Μετά μας έδειξε πως, κρατώντας την δομή του μεγάλου χάρτη με διάφορους ορόφους και δωμάτια, μπορείς να αναπαραγάγεις ένα παιχνίδι διαφορετικού είδους σε ένα εντελώς διαφορετικό είδος, χωρίς να χάνει καμιά από τις δύο πλευρές. Κατάφερε να εδραιώσει το γεγονός πως τα first-person shooters δεν χρειάζεται να επικεντρώνονται απλά γύρω από το πόσο θα πυροβολήσεις τους άλλους, αλλά και γύρω από γρίφους, παζλ και ιστορία. Και κάπου ανάμεσα σε αυτά, κατάφερε επίσης να δώσει στην Nintendo κάτι που επιθυμούσε: επιπλέον αναγνώριση από το ενήλικο κοινό. Πλέον, δεν ήταν η εταιρία των χαρούμενων platformers και των Pokemon, μόνο, αλλά και ενός από των καλύτερων shooters της εποχής.

Halo 2 (Xbox)

Σε ακούω Xbox fan, και θα σ’ αφήσω να τελειώσεις αυτό που λες για το Halo: Combat Evolved, αλλά το Halo 2 ήταν το καλύτερο first-person shooter στη πλατφόρμα κι από τα καλύτερα της γενιάς. Τώρα που προσποιήθηκα και τον Kanye West, συνεχίζω. Το Halo: Combat Evolved έβαλε τα θεμέλια για το μοντέρνο shooter που παίζουμε ακόμη και σήμερα, 13 χρόνια αργότερα, όμως το Halo 2 το πήγε στην τελειότητα. Κρατώντας τα καλύτερα στοιχεία, όπως ανανεώσιμη ζωή, ενδιαφέρουσα πλοκή και σκηνικό, αλλά και μεγάλης ακρίβειας gameplay, το Halo 2 έφερε κάτι που άλλαξε το gaming για πάντα. Καλά τα LAN parties — τα προτιμώ, να είμαι ειλικρινής — αλλά το matchmaking που έφερε ήταν επανάσταση. Δεν χρειαζόταν να έχεις φίλους για να παίξεις (ακούγεται περίεργο αυτό), καθώς πλέον, διαδικτυακά, το παιχνίδι σου έβρισκε συντρόφους και αντιπάλους αυτόματα, από όλο τον πλανήτη! Αχρείαστο να πω, ξανά, πως το matchmaking σύστημα έχει ενσωματωθεί σχεδόν σε κάθε παιχνίδι με online κομμάτι, έκτοτε.

Metal Gear Solid 3: Snake Eater (PlayStation 2)

Πάρα πολύ θα ήθελα να βάλω το Okami εδώ, αλλά ας μείνουμε αντικειμενικοί. Το Metal Gear Solid 3: Snake Eater προσέφερε τα μέγιστα στο gaming. Θεωρείται ένα από τα καλύτερα stealth παιχνίδια όλων των εποχών, όχι απλά επειδή εκτέλεσε εκείνο το κομμάτι τέλεια, αλλά γιατί το συνδύασε με πολλά άλλα και παρέμεινε τέλειο. Είχες την υποχρέωση να επιβιώσεις κυνηγώντας ζώα, να φροντίζεις τις πληγές σου, να προσέχεις το καμουφλάζ σου, αλλά και να παίζεις τακτικά — αν το παιχνίδι “έμενε” για μερικές μέρες, ο χρόνος στην memory card μετρούσε, και το φαγητό σάπιζε ή οι πληγές έμεναν μόνιμα, μεταξύ άλλων εκπλήξεων (hint: The End). Όλο αυτό πλαισιωνόταν από εκπληκτικά γραφικά με μεγάλη λεπτομέρεια, κάτι που έκανε την δουλειά της ομάδας που το μετέτρεψε σε HD ευκολότερη. Κι ας μη ξεχάσουμε την ιστορία του και το soundtrack, που κέρδισαν βραβεία και συνέβαλλαν στην όλη κατασκευή. Αν κάποιο παιχνίδι του PlayStation 2 με έκανε να αναθεωρήσω το τί να περιμένω από κονσόλες, αυτό ήταν το Snake Eater.

wii-playstation-3-xbox-360
(Εικόνα από Gamergeek.com.br)

Έβδομη γενιά (Sony PlayStation 3, Nintendo Wii, Microsoft Xbox)

Xenoblade Chronicles (Wii)

Το πρόσφατα ανακοινωθέν exclusive του New 3DS/XL είναι το παιχνίδι που με έκανε να εκτιμήσω το Wii ως κονσόλα αντάξια της έβδομης γενιάς. Αν και ήρθε αργά στη ζωή του, είναι ένα από τα καλύτερα RPG όλων των εποχών, με ένα εξαιρετικά βαθύ σύστημα αλληλεπίδρασης με όλον τον κόσμο, που σε κάνει να νιώθεις ξεχωριστός αλλά και να σε ανταμείβει για τον χρόνο που περνάς με το παιχνίδι. Παρότι δεν δοκιμάζει πολλά νέα πράγματα, μας έδειξε ότι το Wii είχε μια γκάμα παιχνιδιών που ξέφευγε από τα συνηθισμένα Mario και Donkey Kong. Ήταν σπίτι τίτλων όπως το Monster Hunter Tri, που έκανε τους κατόχους PlayStation 3 και Xbox 360 να ζηλεύουν, αλλά και για το The Legend of Zelda: Skyward Sword, που έκανε την καλύτερη χρήση του Wiimote ως σήμερα.

Mass Effect (Xbox 360)

Third-person shooter RPG; Κι όμως, η BioWare κατάφερε να το κάνει να δουλέψει άψογα. Λίγο πολύ, όλοι ξέρουν για την τριλογία του Mass Effect και την τεράστια επιρροή που είχε στο gaming. Όλο αυτό ξεκίνησε με το Mass Effect στο Xbox 360, μια ηχηρή αποκλειστικότητα της Microsoft, που υποσχέθηκε πως θα φέρει την επανάσταση στα RPG. Πώς; Ατέλειωτες επιλογές στην διάρκεια της ιστορίας, ατέλειωτα διαφορετικά αποτελέσματα, πλήρης έλεγχος της προσωπικότητας του χαρακτήρα σου, κι όλα αυτά εν μέσω της φωνής ενός ηθοποιού αντί για ατέλειωτο κείμενο στην οθόνη. Και για να τραβήξει και τον μοντέρνο gamer με την προτίμηση στα όπλα; Gameplay εφάμιλλο του Gears of War, πλήρες, με σύστημα κάλυψης! Το σύμπαν του έχει βάθος παρόμοιο με αυτό του Star Wars, και ο sci-fi geek σίγουρα θα βρει κάτι να εκτιμήσει. Ένα ολοκληρωμένο πακέτο που άνοιξε νέους ορίζοντες για τα RPG όχι μόνο στις κονσόλες, αλλά σε κάθε πλατφόρμα.

Metal Gear Solid 4: Guns of the Patriots (PlayStation 3)

Δύο Metal Gear τίτλοι στην λίστα; Λυπάμαι, αλλά τους αξίζει. Με το Metal Gear Solid 4 πήραμε το κλείσιμο μιας τεράστιας και βαθιάς ιστορίας που κάλυψε διάφορα κοινωνικά θέματα, αλλά κυρίως, πήραμε ένα από τα κορυφαία παιχνίδια της γενιάς. Ακόμα κι αν αφήσουμε απ’ έξω το σενάριο, η ποιότητα κατασκευής του είναι στα ύψη. Σύσσωμο το καστ ηθοποιών που αγαπήσαμε, με νέες προσθήκες, να δίνει μια από τις καλύτερες αποδόσεις στην ιστορία του gaming. Τα γραφικά του είναι παράδειγμα προς μίμηση ακόμα και 6 χρόνια μετά, με τεχνολογία που ζηλεύουν σημερινά ΑΑΑ στούντιο. Μεγάλη αλλαγή στον τρόπο παιχνιδιού, με κλειστές αποστολές αλλά ανοιχτό τον τρόπο προσέγγισης του τερματισμού τους. Το ανανεωμένο του gameplay ήταν τόσο καλό, που γέννησε ένα άκρως ανταγωνιστικό Metal Gear Online 2, συνεχίζοντας από τον τρίτο τίτλο και το πρώτο Metal Gear Online. Θυμάμαι, όταν πήραμε το παιχνίδι έλειπα, και γύρισα σπίτι όπου είδα τα αδέρφια μου να παίζουν. Με το στόμα ανοιχτό, είδα την θήκη κι έκατσα δίπλα, περιμένοντας να δω αν όντως είναι το παιχνίδι ή κάποια pre-rendered σκηνή. Ήταν το παιχνίδι. Από τότε, η εκτίμησή μου για το PlayStation 3 ξεπέρασε τα όρια.

ps4-xbox-one-wii-u
(Εικόνα από Gamingage.com)

Όγδοη γενιά (Sony PlayStation 4, Nintendo Wii U, Microsoft Xbox One)

 Δυστυχώς, οι νέες κονσόλες ακόμα δεν έχουν βγάλει κάτι που να εντυπωσιάζει. Ο ορίζοντας όμως, παραμένει λαμπρός. Με το Bloodborne και το Uncharted 4 (PS4), το Xenoblade Chronicles X και το The Legend of Zelda U (Wii U), αλλά και τα Halo 5: Guardians και Scalebound (Xbox One) να έρχονται από το 2015 κι έπειτα, ανυπομονώ να ανανεώσω αυτή τη λίστα με τις νέες κυκλοφορίες το συντομότερο δυνατόν.

Εσείς; Σίγουρα διαφωνείτε, σίγουρα συμφωνείτε με μερικά. Αλλά ποια παιχνίδια θα γέμιζαν τη δική σας λίστα;

Αξιοσημείωτες κυκλοφορίες που δεν μπήκαν στη λίστα:

Okami, Phantom Dust, Steel Battalion, Phantasy Star Online, The Nomad Soul, Crash Bandicoot, Final Fantasy XI, Black, God of War, Devil May Cry, Grand Theft Auto III, Monster Hunter Tri, The Legend of Zelda: Skyward Sword, Heavy Rain, Gears of War