Για όσους δεν γνωρίζουν το hype προέρχεται από το αγγλικό hyperbole, ή αλλιώς υπερβολικό στα Ελληνικά. Συνήθως δημιουργείται ανάμεσα στους καταναλωτές σχετικά με ένα προϊόν ή υπηρεσία, χωρίς να έχει θετική σημασία πάντα. Ο λόγος που προκαλείται το hype είναι, τις περισσότερες φορές, η επιθετική διαφήμιση των προϊόντων, που υπόσχονται να επαναστατήσουν τη ζωή μας ή την αντίληψη μας και γενικά λαγούς με πετραχήλια. Βέβαια, το hype παρατηρείται, αν όχι σε όλους τότε, στους περισσότερους τομείς της βιομηχανίας, όπως του κινηματογράφου, της μουσικής, των ηλεκτρονικών και κινητών συσκευών, της αυτοκινητοβιομηχανίας, του gaming και ακόμα περισσότερων. Σε αυτό το άρθρο, εμείς θα ασχοληθούμε περισσότερο με το hype στην βιομηχανία του gaming και πως επηρεάζει εμάς τους καταναλωτές. Αλλά τι είναι το hype; Όχι εννοιολογικά, αλλά στην πράξη.
Όταν ένας developer παρουσιάζει το εκπόνημα του με επιθετικό μάρκετινγκ, οι υποψήφιοι αγοραστές παθιάζονται έντονα και όπως είναι λογικό θα έχουν υψηλές προσδοκίες. Εκεί είναι που δένει το hype. Οι καταναλωτές ενθουσιάζονται υπερβολικά με την προώθηση του τίτλου και αναμένουν πως και πως την ημερομηνία κυκλοφορίας του. Τίποτα κακό ως εδώ, το παιχνίδι κυκλοφορεί, ο κόσμος το λατρεύει, η εταιρία μετράει τάλιρα και όλα βαίνουν καλώς. Αυτό είναι ένα δείγμα καλού hype, που εξυπηρετεί και τις δύο πλευρές. Τι γίνεται όμως όταν το hype είναι κακό, δηλαδή δεν λειτουργεί προς όφελος και των δύο πλευρών. Ας αναλογιστούμε για μια στιγμή, έστω ο Α τίτλος του Β φημισμένου στούντιο. Το τμήμα μάρκετινγκ αρχίζει να γεμίζει με αέρα την φούσκα του hype και υπολόγισε πως πρέπει να πωληθεί ένας ορισμένος αριθμός αντίτυπων για να μαζευτεί το Χ ποσό ώστε να καλυφθούν τα έξοδα. Όμως κοντά στην κυκλοφορία του αρχίζει να γίνεται λόγος για τα ελαττώματα του παιχνιδιού και τα πρώτα αρνητικά review του δίνουν βαθμολογίες κάτω από τις αναμενόμενες. Όταν το πιάσουν στα χέρια τους οι καταναλωτές φυσικά δυσφημούν το παιχνίδι ακόμα περισσότερο και η φούσκα σκάει. Η εταιρία ανάπτυξης προκειμένου να μην ζημιωθεί κρατάει αμυντική στάση και υπερτιμολογεί τα επερχόμενα DLC ή προσφέρει έξτρα υλικό αλλά με πληρωμή και όπως θα καταλάβετε κανείς δεν είναι κερδισμένος από μία παρόμοια κατάσταση.
Να τονίσουμε πως το hype είναι προϊόν που προκύπτει τόσο από την μεριά των δημιουργών όσο και από την μεριά των καταναλωτών, μιας και αφήνουν το προωθητικό υλικό να θολώσει την κρίση τους. Για την ακρίβεια, μπορώ μέσα σε λίγες γραμμές να σας προκαλέσω το αίσθημα του hype, χωρίς πολύ κόπο. Αν σας πω πως οι δέκα πρώτοι που θα σχολιάσουν θα λάβουν δώρο μια παιχνιδομηχανή που επαναστάτησε την έννοια του gaming και μαζί ένα παιχνίδι που έσπασε όλα τα ρεκόρ, τότε πολύ πιθανών τα πληκτρολόγια θα πάρουν φωτιά. Είμαι σίγουρος ότι θα προσπαθήσετε να μαντέψετε την κονσόλα και το παιχνίδι, αλλά όταν σας πω ότι είναι το Gameboy Colour με το Tetris, θα απογοητευτείτε. Δεν σας είπα ψέμματα, απλά δεν σας έδωσα όλες τις πληροφορίες και εσείς βγάλατε πρόωρα συμπεράσματα. Να ένας τρόπος που δημιουργείται αθέμιτο hype. Παρόμοιο φαινόμενο παρατηρήθηκε και με πολλούς μεγάλους τίτλους, οι οποίοι δεν συνάντησαν τις προσδοκίες των gamers και όταν έφτασαν στα ράφια των καταστημάτων έσκασε η φούσκα του hype και εμφανίστηκε η γυμνή αλήθεια. Μερικά ονόματα που μου έρχονται πρόχειρα στο μυαλό είναι Watch_Dogs, Destiny, Evolve, The order: 1886 για κάποιους, Alien: Isolation.
Βέβαια, την ευθύνη δεν την έχουν αποκλειστικά οι developers. Να εξηγήσω. Στην περσινή Ε3, κατά την διάρκεια παρουσίασης του demo από το The Division, ο παίχτης βρέθηκε πίσω από ένα περιπολικό κατά την διάρκεια ανταλλαγής πυρών. Στην προσπάθεια του να πάει από το μπροστά μέρος του περιπολικού στο πίσω, έκλεισε την πίσω πόρτα. Όσοι το είδατε ζωντανά θα θυμάστε το χαρακτηριστικό επιφώνημα θαυμασμού που έβγαλαν οι θεατές. Αμέσως, έκαναν την εμφάνιση τους θετικά σχόλια για την προσεγμένη αυτή λεπτομέρεια, ενώ δεν άργησαν να πετάγονται και τα πρώτα fanboys που εξυμνούσαν το The Division. Πριν πω το οτιδήποτε να συμπληρώσω πως είναι μια πολύ όμορφη προσθήκη, κάτι που ίσως γίνεται πρώτη φορά σε παιχνίδι και απαιτεί πολύ δουλειά και φροντίδα. Από την άλλη όμως, κανείς δεν μας διαβεβαίωσε αν θα υπάρχουν και άλλες αξιοσημείωτες λεπτομέρειες, σαν και αυτή, ή θα αν θα είναι η μόνη, ή ακόμα χειρότερα, αν θα είναι η μόνη στιγμή στο παιχνίδι που θα συμβαίνει αυτό. Κρίνοντας από ένα demo ή μια alpha/beta ή ένα trailer ή ένα screenshot, εμείς οι ίδιοι οι καταναλωτές θέτουμε τον πήχη ψηλά για τους δημιουργούς και όταν έρχεται η στιγμή να παραδώσουν, δεν μένουμε ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα. Προσοχή, δεν αναφέρομαι σε περιπτώσεις που δεν παρέδωσαν ότι υποσχέθηκαν, λόγου χάρη χωρίς co-op, ενώ το διαφήμιζαν πριν την κυκλοφορία.
Παράλληλα, υπάρχει και το εσκεμμένο hype. Σε αυτή την περίπτωση, ο δημιουργός γνωρίζει πως η παραγωγή του δεν πρόκειται να σπάσει τα ταμεία, να θέσει τον πήχη σε νέα επίπεδα, να επαναστατήσει τον χώρο του gaming τέλος πάντων. Ωστόσο, διαφημίζει το προϊόν του υπερβολικά και ακολουθεί επιθετικούς τρόπους προώθησης, ώστε να χαραχθεί στο μυαλό του αγοραστή η αντίληψη ότι αυτό που θα αγοράσει είναι καλό και αξίζει. Κάτι παρόμοιο έγινε και πριν από δύο χρόνια, πάλι στην Ε3 με την κυκλοφορία των current-gen κονσολών. Οι εταιρίες παρόλο που γνώριζαν πως δεν μπορούσαν να παρέχουν το 100% των υποσχέσεων τους, τουλάχιστον όχι στην αρχή, συνέχισαν την πορεία τους ακάθεκτες. “1080p στα 60 fps με τηλεόραση και δυνατότητα αναπαραγωγής μουσικής, βίντεο εικόνων από USB, παίξτε καθώς κατεβαίνει το παιχνίδι, καταγράψτε τα πάντα και μοιραστείτε το”, είπαν. Όλοι ξέρουμε πως κατέληξε αυτό, δύο χρόνια μετά και ακόμα περιμένουμε τα update και την δυνατότητα να ανεβάσουμε απευθείας στο YouTube.
Ορισμένοι θα υποστηρίξετε πως κάθε βιομηχανία είναι ένα πεδίο μάχης, ο θάνατος σου η ζωή μου. Οι εταιρίες σφάζονται για το ποιος θα ρίξει πρώτος στην μάχη το υλικό τους, ώστε να κερδίσει το κοινό και μπορεί καμιά φορά να υπερβάλουν… λιγάκι. Θεωρητικά οφείλουν να μην υπερβάλουν καθόλου. Να υποστηρίζουν αυτά που έχουν να προσφέρουν και όχι ότι βάλουν σε day one update, firmware update και DLC. Αυτό είναι ένα κακό παράδειγμα hype και πρώτοι εμείς σαν καταναλωτές έχουμε την ευθύνη, να μην λαμβάνουμε το παραμικρό σαν δεδομένο και να προσέχουμε για φρούδες υποσχέσεις. Μπορεί να αποκλίνω από το θέμα του άρθρου, όμως το παρακάτω οφείλω να το πω. Πόσοι θυμάστε τα πρώτα παιχνίδια που πήρατε στις last-gen κονσόλες, το PS3 και το Xbox 360, στην αρχή της κυκλοφορίας του; Θα θυμάστε πως ήταν αρκετά βελτιωμένα σε τεχνικά θέματα από ότι στους προκάτοχους τους, το PS2 και το Xbox. Όμως και πάλι, δεν μπορούν να συγκριθούν με τα παιχνίδια που βγαίνουν σήμερα. Εκεί που θέλω να καταλήξω είναι πως μια γενιά θα φτάσει στα όρια της μέσα σε ένα χρονικό διάστημα, ανάλογα με την κονσόλα. Το World at War δεν είχε την ίδια ποιότητα με το Ghosts, όμως κυκλοφόρησε για τα ίδια συστήματα. Με άλλα λόγια, δεν μπορεί μια γενιά να φτάσει στο όριο της μέσα σε μερικούς μήνες, θέλει καιρό και να εξελιχθούν οι μηχανές γραφικών, τα developer kits και η τεχνολογία ώστε να φτάσουμε και στα 60 fps, αλλά και στο framedrop. Για αυτό μπορεί να έγινε downgrade στο Watch_Dogs ή στο The Order: 1886, όμως θα υπήρχαν κάποιοι σοβαροί τεχνικοί λόγοι για να το εξηγήσουν. Μπορεί το παιχνίδι να έφτανε σε απαγορευτικό αριθμό GB ή η κάρτα γραφικών να δυσκολευόταν να συντηρήσει σταθερά καρέ το δευτερόλεπτο, παραδείγματος χάρη.
Τέλος, θα συμπληρώσω πως το hype μπορεί να λειτουργήσει θετικά, αλλά και σαν δίκοπο μαχαίρι. Κανένας μας δεν ισχυρίστηκε πως το Destiny θα φέρει τα πάνω κάτω στα A-RPG ή ότι το Evovle θα αφανίσει τα υπόλοιπα FPS από τον χάρτη. Αν και παίζουν ρόλο πολλές μεταβλητές, όπως τιμή, παρουσία multi/single player κομμάτι, διάρκεια κ.τ.λ. σε ένα μεγάλο βαθμό η πρώτη επαφή ορίζει αν αυτό που θα δούμε θα είναι “παιχνιδάρα” ή απλά “μμμ δεν βαριέσαι”. Ταυτόχρονα, χωρίς να αρχίσουμε να υποθέτουμε στοιχεία που δεν μας έχουν υποσχεθεί, αν εμείς το δεχθούμε με ενθουσιασμό και επιφυλακτική στάση κανείς δεν μπορεί να μας κατηγορήσει ότι πέσαμε θύματα του hype. Εξάλλου, όπως δεν είναι σωστό να κρίνεις ένα βιβλίο από το εξώφυλλο του, δεν είναι εξίσου σωστό να κρίνεις ένα παιχνίδι από το trailer ή το demo του. Σαν προσωπικό σχόλιο, να προσθέσω πως το παραπάνω άρθρο το έγραψα για να δώσω λίγη τροφή για σκέψη, ώστε την επόμενη φορά που θα πιάσετε στα χέρια σας έναν τίτλο που περιμένατε με αγωνία και τελικά δεν σας ικανοποίησε, να σκεφτείτε μήπως δεν φταίει εξολοκλήρου ο developer, αλλά όλοι εμείς που για κάποιο λόγο περιμέναμε αδικαιολόγητα πολλά από το εκπόνημα του.
Μην μένεις σιωπηλός, σχολίασε και πες την άποψή σου ακριβώς παρακάτω!
