Τhe Dragonborn (Be)come(s). Αυτή τη φορά γίνε ο Dragonborn!
Πρόλογος
Προτού ξεκινήσω να αναφέρω οτιδήποτε άλλο πρέπει να αναφέρω πρώτα ότι ανήκω στην μερίδα ατόμων που δεν είχε παίξει Skyrim καθόλου παρά μόνο ελάχιστα τις αρχικές στιγμές του, το 2011. Γενικά τα της Bethesda παιχνίδια, για κάποιο λόγο δε με τραβούσαν ενώ είχα ασχοληθεί παλιότερα με τα Oblivion και Fallout 3 για δεκάδες ώρες. Εν τούτοις δε μπορούσα καν να αντισταθώ στην ιδέα ότι θα εξερευνούσα ένα οpen world fantasy κόσμο σε οπτική πρώτου προσώπου σε VR. H ανακοίνωση του Skyrim VR την Ε3 2017 ήταν ένας καταλυτικός παράγοντας για να επενδύσω στο PSVR αφού ήθελα πραγματικά να του δώσω άλλη μία ευκαιρία! Δε θα μπούμε σε διαδικασία να σας αναλύσω ξανά το παιχνίδι και όσον αφορά τους μηχανισμούς του παρακάτω καθώς είναι γνωστό τι είναι το Sκyrim. Τα 200+ βραβεία και το πως επηρέασε το landscape της βιομηχανίας μιλάνε αντικειμενικά από μόνα τους.
Χειρισμός
Το Skyrim VR μας δίνει 2 βασικές επιλογές χειρισμού καθώς υποστηρίζονται και το Dualshock 4 αλλά και τα 2 Move Controllers. Με το Dualshock o χειρισμός είναι αυτός που ξέρουμε από την απλή Flat έκδοση και δουλεύει τέλεια (στοχεύουμε με το κεφάλι όταν ρίχνουμε με το τόξο η εκτελούμε μαγικά) μιας και το αρχικό παιχνίδι σχεδιάστηκε με αυτό κατά νου.
Πως όμως μεταφράζεται το πολύπλοκο scheme του Dualshock στα 2 Move Controllers; Καταρχάς με τα 2 Move Controllers την ώρα της μάχης, με τα 2 μας χέρια να αντιστοιχούν σε αυτά, περνάμε σε φάση αναπαράστασης 1- 1 (σημειώνεται ότι τα power attacks εκτελούνται με τις αντίστοιχες σκανδάλες). Αυτό σημαίνει ότι η ασπίδα που είναι στο αδύναμο χέρι μας χρησιμοποιείται φυσιολογικά (με την ρύθμιση realistic shield grip από τα options που είναι εκ default on) να αποκρούσουμε, το σπαθί-τσεκούρι-σφυρί στο κύριο μας χέρι χρησιμοποιείται ρεαλιστικά να χτυπήσουμε όπως θέλουμε από πάνω, από κάτω , να κάνουμε Thrust (με σπαθί να κάνουμε Thrust, με σπαθί!), οι μαγείες εκτοξεύονται από τα χέρια μας όπου στοχεύουμε ρεαλιστικά όσο ποτέ άλλοτε. Συνδυαστικά μπορούμε να κάνουμε πρωτοπόρα πράγματα για τέτοιου είδους τίτλο. Μπορούμε να ρίχνουμε φωτιά προς τα πίσω η στο αριστερό εχθρό και να βαράμε με το One-hand axe τον δεξί εχθρό. Μπορούμε να αποκρούσουμε το βέλος από τα αριστερά με υψωμένη την ασπίδα και να βαράμε τον δεξί εχθρό. Το μόνο Immersion breaking είναι τα two Hand όπλα που βρίσκονται στο δεξί μας χέρι, τα move που φαίνονται όταν δεν έχουμε equip κάτι (τα move να πούμε ότι φαίνονται για να μας βοηθάνε ώρες ώρες να βλέπουμε τι κουμπιά θα πατήσουμε καθότι δεν βλέπουμε με το κράνος στο κεφάλι μας) και ότι δεν φαίνεται χέρι να κρατάει τα όπλα, ελλείψεις που θα διορθωθούν σύμφωνα με την Bethesda. To τόξο γίνεται ρεαλιστικό καθώς πρέπει να φορτώσουμε το βέλος με το δεξί χέρι στο τόξο που βρίσκεται στο αριστερό χέρι , να τραβήξουμε πίσω τη χορδή και να την αφήσουμε. Δεν υπάρχει Crosshair και πρέπει να στοχεύσουμε σωστά η ακόμα και να κλείσουμε το ένα μάτι. Χρειάζεται εξάσκηση αλλά είναι απολαυστικότατο όταν το συνηθίσουμε. Βέβαια υπάρχουν και skills που μας βοηθούν όσο ανεβαίνουμε level και διευκολύνουν το σημάδι μας. Γενικά στις μάχες μπορούμε να κάνουμε σχεδόν ότι δε μπορούμε να κάνουμε με το Dualshock και φυσικά υπάρχουν και κάποιοι περιορισμοί: δε μπορούμε να μπλοκάρουμε με την ασπίδα σηκωμένη και να προχωράμε αφού το κουμπί της κίνησης είναι στο Move που έχουμε την ασπίδα και αφού έχουμε το Move κάθετα δε μπορούμε να προχωρήσουμε. Το ίδιο ισχύει και για το τόξο. Μπορεί να ακούγονται σημαντικά μειονεκτήματα αλλά πρόκειται πιο πολύ για αλλαγή στρατηγικής προσέγγισης. Υπάρχει διαφορά στο πώς προσεγγίζουμε τις μάχες και κατά την γνώμη μου το Immersion που κερδίζουμε αξίζει με το παραπάνω τους περιορισμούς αυτούς στη μάχη. Το να είμαστε τοξότες και να τρέχουμε πίσω συνεχώς για να ρίχνουμε στα κλεφτά βέλη όταν μας κυνηγάνε είναι πολύ video games. Ας εκμεταλλευτούμε λόγω VR την επαυξημένη οπτική μας, το υπερυψωμένο έδαφος , τα φυσικά εμπόδια, και τις μεγαλύτερες αποστάσεις που βλέπουμε. Η διαφορά που αλλάζει το παιχνίδι με τα Move είναι ότι τα animations στο Dualshock είναι fixed και έχουν προκαθορισμένο χρόνο ενώ στα Move controllers είναι όσο γρήγορα βαράμε χωρίς να χάνεται η ταυτότητα των όπλων (αύξουσα σειρά ταχύτητας: mace-axe-sword), δεν υπάρχει videogamey περιορισμός δηλαδή. Αυτό δε σημαίνει ότι μπορούμε να βαράμε σαν τρελοί γιατί το πιθανότερο είναι να εξουθενωθούμε χωρίς λόγο.
Φυσικά στο Skyrim VR περνάμε πολλές ώρες και εκτός μάχης και εδώ τα Move δεν έχουν κανένα περιορισμό απολύτως. Στο αριστερό Move (αν είμαστε δεξιόχειρες) βρίσκονται τα της κίνησης και τα των μενού (το δεξί αν είμαστε αριστερόχειρες έπειτα από ρύθμιση). Μπορούμε να περπατάμε με το Move button και να κάνουμε strafe απλά στρέφοντάς το ενώ δεν είναι ανάγκη να το έχουμε προτεταμένο ψηλά. Στο αριστερό Move επίσης βρίσκεται το Inventory, το Favorites menu, το Journal, τα Save-Load-Options και ο Virtual Reality 3D χάρτης που μπορούμε να περπατάμε μέσα του! Το τρέξιμο εκτελείται με διπλό πάτημα του Move button.
Με το δεξί Move μπορούμε να προσποιούμαστε ότι είναι το καλό μας χέρι (το δεξί αν είμαστε δεξιόχειρες έπειτα από ρύθμιση) και να αλληλεπιδρούμε γενικώς πατώντας το Move button: να παίρνουμε με ακρίβεια ένα από τα μύρια αντικείμενα σε ένα τραπέζι , να δείχνουμε σε ποιον npc θέλουμε να μιλήσουμε , να πατάμε διακόπτες κ.ο.κ. Η εμβέλεια είναι αισθητά μεγαλύτερη από το μήκος του χεριού μας και αυτό διότι τα μενού μπαίνουν “μέσα στα γραφικά” όταν είμαστε πολύ κοντά. Δε χρειάζεται να είμαστε πολύ κοντά δηλαδή. Στο δεξί move βρίσκεται το άλμα (τρίγωνο), το stealth (τρίγωνο πατημένο), η κάμερα με τα X, O (είναι σε διαστήματα αλλά η Bethesda υπόσχεται στο επόμενο patch πλήρης ελευθερία) και οι φωνές. To όλο scheme μοιάζει με αυτό του The Solus Project και δουλεύει πολύ καλά εφόσον επενδύσουμε κάποιες ώρες. Αν μπορούμε όρθιοι είναι ιδανικό με τα move λόγω immersion, αλλά και καθιστοί παίζουμε φυσιολογικά. Σημειώνεται ότι το scrolling σε όλα τα μενού γίνεται με πατημένη τη σκανδάλη και κουνώντας το αντίστοιχο Move controller και ότι με το move button πατημένο στο Inventory κάνουμε zoom στα αντικείμενα στο inventory.
Παρόλο που το Dualshock δουλεύει αψεγάδιαστα, μεταξύ Dualshock και Move Controllers , προτείνω Move Controllers παρόλο που είναι λιγότερο λειτουργικά γιατί κερδίζουμε πολύ σε immersion και σίγουρα το παιχνίδι γίνεται φρέσκο για τους βετεράνους που το επισκέπτονται πάλι. Nα έχουμε στο νου μας ότι το dualschock 4 είναι δεδομένο ως χειρισμός όλα τα χρόνια που παίζουμε ενώ τα Move controllers είναι νέα.
Motion sickness
Προσωπικά δε νιώθω πια Motion sickness καθόλου αλλά φαντάζομαι ότι επειδή το περπάτημα δεν είναι αναλογικό και κατά συνέπεια περπατάμε μόνο με την μέγιστη ταχύτητα ότι κάποιοι ίσως ζαλιστούν λίγο. H περιστροφή της κάμερας προς το παρόν δεν είναι ομαλή με τα moves (smooth) αλλά με διαστήματα και αυτό καταπολεμά κατά πολύ το Motion sickness. Επίσης υπάρχουν πάρα πολλές ρυθμίσεις για την ταχύτητα και τα διαστήματα της κάμερας και πάρα πολλά φίλτρα που μειώνουν πεδίο όρασης (FOV) όταν γυρνάμε ή τρέχουμε (τα έχω όλα στο off από το default που είναι οn). Mε το dualshock η κάμερα είναι όπως ακριβώς σε όλους τους μη VR τίτλους.
Κάποιο μελλοντικό patch λογικά θα μας επιτρέπει να ρυθμίζουμε την ταχύτητα που περπατάμε όπως στο The Solus Project η ακόμα και να γίνει αναλογική η ταχύτητα ανάλογα με την κλίση του Move.
Υπάρχει και μέθοδος κίνησης με Teleportation αλλά αν είναι να παίξετε το Skyrim VR έτσι καλύτερα να περιμένετε να συνηθίσετε το VR και να επιστρέψετε αργότερα.
Γραφικά – Ιmmersion
Προερχόμενος από το Assassin Creed: Origins με HDR, ένα τίτλο με κορυφαία γραφικά ξεκίνησα το ταξίδι μου στη Tamriel. Οι αρχικές στιγμές του Skyrim VR με άφησαν με ανάμεικτα συναισθήματα καθώς ναι μεν η μαγεία του VR ήταν διάσπαρτη αλλά κάποια στοιχεία όπως με τα πρόσωπα να είναι λιγότερο καθαρά σε απόσταση (πρόσωπα πιο πίσω δηλαδή από τα διαδραματιζόμενα γεγονότα) όπως και γενικά με τις λεπτομέρειες να αδυνατίζουν αισθητά σε απόσταση ήταν λίγο αποκαρδιωτικά. Στην πραγματικότητα όμως αυτά ήταν αναμενόμενα λόγω limitation του headset της Sony σε συνδυασμό με το παιχνίδι να μην είναι τόσο εντυπωσιακό την πρώτη ώρα του. Εξάλλου το Skyrim είναι παιχνίδι του 2011 και η μηχανή γραφικών του είναι και παλιά. Από την ώρα όμως που περνάμε τον πρόλογο και φτάνουμε στο Riverwood και έπειτα, η εικόνα αλλάζει προς το καλύτερο (ίσως γιατί συνηθίζουμε). Σίγουρα όμως η εικόνα από κοντά (2-3 μέτρα ingame) υπερτερεί κατά πολύ σε σχέση με μακριά. Το μεγάλο αρνητικό του Skyrim VR στον οπτικό τομέα είναι το draw distance και βλάπτει μόνο τους μεγάλους εξωτερικούς χώρους. Και εξηγούμαι: Η θέα που βλέπουμε από κάπου ψηλά μας δείχνει ένα γυμνό τοπίο με ελάχιστα δέντρα ή τα landmarks μόνο. Ενώ στο δάσος το πρόβλημα δεν είναι μεγάλο, όταν ανοίγει λίγο το τοπίο τότε δυστυχώς το πρόβλημα γίνεται εμφανές. Για παράδειγμα περιοχή έξω από το Whiterun δεν εντυπωσιάζει με το draw distance όπου και βλέπουμε τα δέντρα και τη βλάστηση να εμφανίζονται στο βάθος πολύ πέρα. Ένα άλλο αρνητικό είναι η παντελής έλλειψη κίνησης στα δέντρα όπου σε συνδυασμό με τον αέρα που ακούγεται κάνει το τοπίο να φαίνεται λίγο νεκρό (ελπίζω μελλοντικά να προστεθεί με μελλοντικό patch). Παρόλο που συνηθίζεται, μου είναι αινιγματική η απουσία κίνησης και το φτωχό draw distance όταν το Solus Project υπερτερούσε και στους δύο τομείς (βέβαια είπαμε παιχνίδι του 2011 και τεράστιο σε έκταση)! Το Ps4Pro συγκριτικά με το Ps4, ενώ υπάρχει μία διαφορά στο πόσο καθαρά δείχνει το Skyrim VR, δεν έχει την διαφορά που θα έπρεπε κατά τη γνώμη μου. Δείτε το σχετικό συγκριτικό Video από τον Polish Paul Vr στο youtube που μας το παραχώρησε με την άδειά του. Ίσως με κάποιο μελλοντικό update θα υπάρξει κάποια βελτίωση όπως άλλωστε και στο Solus Project που είχε παρόμοια τοπία.
όλοι οι εσωτερικοί χώροι στο Skyrim VR είναι θαυμάσιοι, έχοντας στο νου μας ότι στο δισδιάστατο μόνιτορ δε αποδίδεται καλά το στιγμιότυπο που μάλιστα έχει και τη μισή ανάλυση από αυτή που βλέπουμε στο headset.
Στον αντίποδα τώρα όλοι οι εσωτερικοί χώροι στο Skyrim VR είναι θαυμάσιοι: σπίτια, κάστρα, σπηλιές, μπουντρούμια , πόλεις και ακόμα οι βουνοκορφές. Τα δέντρα μπορεί να μη κουνιούνται αλλά οι καπνοί, ομίχλη, σκιές, χιονοθύελλες, χιόνια, νερό, καταρράκτες δείχνουν και κουνιούνται φανταστικά καθώς το Skyrim VR τρέχει στα 60 fps (η 90?). Ο ουρανός είτε είναι ηλιόλουστος είτε συννεφιασμένος είτε έχει τα επιβλητικά τεράστια κόκκινα φεγγάρια τη νύχτα είτε έχει aurora borealis είναι πανέμορφος. Οι εχθροί που υπάρχει μεγάλη ποικιλία επειδή έρχονται κοντά μας αποκαλύπτουν τις λεπτομέρειες τους και έχει πέσει αρκετή δουλειά στα μοντέλα τους που δε φαινόταν στην απλή έκδοση του. Οι γίγαντες, τα μαμούθ και οι δράκοι φαίνονται και τεράστιοι , εντυπωσιακότατοι και το γεγονός ότι πρέπει να κοιτάμε πάνω στο ύψος τους μας πείθει ότι είμαστε μικροί μπροστά τους. Ακόμα και το άλογο μας έχει μέγεθος αλόγου μέσα στο VR και όταν το καβαλάμε παίρνουμε μία πειστικότατη αίσθηση αναβάτη! Η βαθιές ανάσες που παίρνει το άλογο μας όταν το δουλεύουμε σαν Lada Niva ενισχύουν το μέγεθός του. Από κοντά οι npcs και γενικά σχεδόν όλα τα αντικείμενα φαίνονται πάρα πολύ καλά παρόλο το γήρας του παιχνιδιού και οι λεπτομέρειες πάνω τους είναι αρκετές! Δε γίνεται να μην εντυπωσιαστούμε με το πόσες λεπτομέρειες βλέπουμε τις οποίες σίγουρα δε θα τις προσέχαμε αν δεν ήταν VR ο τίτλος.
Γενικά πολλοί χώροι, και οι εχθροί στο Skyrim VR, σίγουρα θα ενθουσιάσουν ακόμα και τους βετεράνους του μιας και οι λεπτομέρειες του πλούσιου κόσμου του είναι πάρα πολλές και μεγεθύνονται λόγω VR πέρα από τις αστοχίες κάποιων Textures. Tα γραφικά δεν είναι το παν στο VR.
Η αίσθηση της κλίμακας είναι φανταστική και τα διάφορα κτίσματα ζωντανεύουν μπροστά μας!
Οι ρουτίνες των διαφόρων Npcs που κοιμούνται, συνομιλούν με άλλους, εκτελούν δραστηριότητες , φέρνει μία ζωντάνια που είναι αδύνατον να την νιώσουμε στην τηλεόραση. Θα χαζέψουμε σίγουρα τον Blacksmith που χτυπάει το καυτό σίδερο και το “βάφει” στο νερό. Θα γελάσουμε σίγουρα με τον npc που μας ακολουθεί από πίσω τρέχοντας όταν μπαίνουμε στο χώρο του μη τυχόν και κλέψουμε κάτι. θα κάτσουμε να ακούσουμε τα διάφορα πηγαδάκια των npcs. Είναι πραγματικά το κάτι άλλο να βρίσκεσαι σε μεγάλο υψόμετρο να με τον αέρα να λυσσομανά βλέποντας χιόνια και χιονοθύελλες παρέα με την πιστή σου ασπίδα και την πιστή Lydia (είναι ένα companion), να βρίσκεσαι σε δάσος με το ρυάκι και τα ποτάμια στα πόδια σου και τα ψηλά δέντρα να σε ξεπερνάνε κατά πολύ , να μπαίνεις σε κλειστοφοβικά μπουντρούμια με τον πυρσό στο χέρι (μειώστε τη φωτεινότητα), να βρίσκεσαι σε πανδοχείο με τις φλόγες από τα τζάκια να δημιουργούν ζωντανές σκιές γύρω σου ενώ ο βάρδος τραγουδάει. Το Skyrim VR ώρες ώρες είναι ένα πολύ Immersive παιχνίδι και η ζωντάνια πολλές φορές είναι εκτός ανταγωνισμού.
Ήχος
Ο Jeremy Soule πραγματικά είναι υπεύθυνος για την μουσική-διαμάντι του Skyrim VR που μας συνοδεύει και μας ανατριχιάζει με το πόσο ατμοσφαιρική και επική γίνεται. Κυριολεκτικά δε μπορώ να φανταστώ το Sκyrim VR χωρίς τη μουσική του. Από το Bombastic theme μέχρι και την πιο απλή μελωδία ο κόσμος γίνεται ένα με αυτήν. Τα ηχητικά εφέ ενώ είναι καλά φαίνεται ότι ο ήχος δεν είναι 3D όπως έπρεπε (?) για παιχνίδι του PSVR την ώρα που σχεδόν πολλά VR παιχνίδια το έχουν καθιερώσει αυτό. Είναι μεγάλη παράλειψη καθώς αποτελεί κομμάτι του immersion όπως και του gameplay αφού στη μάχη ψαχνόμαστε να ακούσουμε από που ήρθε το fireball/από που ακούγεται η ομιλία κτλ. Ευελπιστώ με μελλοντικό update να φτιαχτεί. Το lip syncing υπάρχει και δίνει μια ωραία αληθοφάνεια στους Npcs και ενώ τo Voice acting έχει ανέβει τα τελευταία χρόνια σαν ποιότητα για κάποιο λόγο στο Skyrim VR δένει τέλεια με το όλο setting!
Σύνοψη
Το Skyrim VR ήρθε, και παρόλο που είναι 6 ετών πρόκειται για τον σημαντικότερο και πιο αναμενόμενο τίτλο του PSVR έως τώρα. Το πλούσιο περιεχόμενό του είναι ικανό να μας κρατήσει για εκατοντάδες ώρες ενώ η ποιότητα του Skyrim είναι γνωστή και κρατάει ακόμα και σήμερα. Δεν είναι απλά ακόμα ένα Skyrim αλλά μία νέα μορφή του και δίνει την εντύπωση ώρες ώρες ότι ήταν φτιαγμένο για VR καθώς ο κόσμος του αναπνέει μπροστά μας. Ο τρόπος χειρισμού με τα Move μαζί με την αίσθηση VR είναι μια πρωτόγνωρη εμπειρία παρόλα τα οπτικοακουστικά σκαμπανεβάσματα που έχει στον τεχνικό τομέα. Αν δεν υπήρχαν αυτά τα ελαττώματα τότε θα μιλάγαμε για το δεκάρι του PSVR και το Review θα ανανεωθεί σε τυχόν διορθώσεις. Η ήδη θερμότατη υποδοχή του παιχνιδιού από παλιούς και νέους κατόχους αποδεικνύει τα παραπάνω αφού το bundle VR με skyrim ήταν το πιο hot item στο amazon. Πρόκειται για System seller και για το μεγαλύτερο εγχείρημα σε VR.
Οι άλλοι developers καλά θα ήταν να προσέξουν την δυναμική του VR και να τολμήσουν να κυκλοφορήσουν έστω και παλαιότερα παιχνίδια (πχ : Okami VR/Deus ex/Dishonored πού είσαι;).
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να παραθέσω λίγα λόγια από έναν φίλο μου, τον Μιχάλη Φράγκο της συγγραφικής ομάδας του Busted: “Έχοντας παίξει το Skyrim από την πρώτη μέρα κυκλοφορίας του, και έχοντας αφιερώσει αρκετά πάνω από 500 ώρες μέσα στον κόσμο του μπορώ με βεβαιότητα να πω ότι πρόκειται για ένα Skyrim διαφορετικό, άγρια όμορφο όπως το αρχικό μα συνάμα μαγευτικό λόγω VR. Σαν, και καλά παλιότερος, σε σχέση με το Γιάννη, έχοντας αρχικά ένα δισταγμό στο αν θα το δοκιμάσω ή όχι, χαίρομαι που το έκανα. Και όχι απλά χαίρομαι, αλλά πλέον μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι αυτό που προσφέρει το Skyrim VR, αναλογιζόμενος την έκταση του παιχνιδιού- τους μηχανισμούς του και την κατηγορία του, είναι πραγματικά μοναδικό. Ναι στην πρώτη ώρα ένιωσα μια ελαφριά ζάλη και σταμάτησα. Την επόμενη μέρα έκανα ρυθμίσεις και δεν είχα θέμα. Είναι πρωτόγνωρο πραγματικά να είσαι μέσα και να “ζεις” τον Dragonborn. Προβλήματα υπάρχουν ναι, θεματάκια ναι άλλα η Bethesda ασχολήθηκε με το VR σοβαρά την ώρα που άλλες εταιρίες κοιτάνε με το κιάλι. Τα γραφικά δεν απογοητεύουν και μόλις αντικρίσετε ζωντανή την Tamriel, είτε νέοι είτε παλιοί θα πάθετε σοκ, και αυτό είναι δεδομένο. Θα κλείσω με την φράση του καλού μου φίλου Γιάννη: “Tα γραφικά δεν είναι το παν στο VR”.
Ακολουθεί μία γκαλερί δια την απόλαυσή σας:
Πλατφόρμα που χρησιμοποιήθηκε για Review: PS4 Pro
Είδος: Fantasy RPG
Κυκλοφορεί αποκλειστικά για: PSVR σε ψηφιακή μορφή και retail έκδοση
Ημερομηνία κυκλοφορίας: 17/11/2017
Διάθεση για την Ελλάδα: IGE S.A. (ευχαριστούμε για το Review copy)
Εκδότρια εταιρία: Βethesda Softworks
Εταιρία ανάπτυξης: Bethesda Softworks
[review]
Μην μένεις σιωπηλός, σχολίασε και πες την άποψή σου ακριβώς παρακάτω!